Duhej
një ngjarje si ndeshja Serbi-Shqipëri në Beograd që shqiptarët të
ngrinin një pyetje: Përse kur e vërteta është kaq e dukshme, Serbia
besohet më lehtë ndërkombëtarisht? Përse shumë institucione europiane e
personalitete në BE dhe në botë mbajnë anën e Serbisë?
Por,
kaq e dukshme ishte dhe masakra e Reçakut dhe gjithë krimet e serbëve
në kohën e luftës si në Bosnjë e Kosovë dy dekada më parë. E,
megjithatë, bota i harroi shpejt dhe Serbia sot konsiderohet si një
shtet që po përparon në rrugën europiane me shpejtësi, pa qenë nevoja të
kërkojë falje për asgjë.
Përgjigjja e gjithë
këtyre pyetjeve është e thjeshtë. Serbia ka një makineri diplomatike të
jashtëzakonshme, një lobim të fuqishëm që ne shqiptarët as e kemi dhe
kushedi se kur do të jemi në gjendje ta krijojmë. Serbia di të lobojë,
di të futet në gjithë institucionet ndërkombëtare dhe madje të ketë
pozicione drejtuese.
Që pas luftës me Kosovën, për
të rregulluar imazhin e vet të dëmtuar, politika e jashtme serbe ka
shpërndarë një lumë diplomatësh në organizatat shumëpalëshe, të
mirëpërgatitur, me gjuhë të huaja, të cilët, prej vitesh, nuk ndërrohen
dhe kanë krijuar rrjetet e tyre të ndikimit kudo. Ndërsa diplomacia jonë
ka qenë prej vitesh si një oaz për të strehuar miqtë e politikanëve të
radhës, që ndërroheshin aq shpesh, sa askush s’i mbante mend, e jo më të
ngrinin zërin e tyre në institucionet europiane.
Po
jap një shembull ku unë kam qenë vetë dëshmitare. Në Këshillin e
Europës, aty ku diskutohen çdo ditë të drejtat e njeriut, Serbia ka
arritur të zërë një vend të jashtëzakonshëm. Jo më kot, Serbia lufton që
të ketë prezencë të madhe në këtë këshill, për të mbuluar krimet kundër
të drejtave të njeriut që ajo vetë ka kryer vite më parë. Aktualisht,
në KiE ka një numër shumë të madh zyrtarësh serbë që punojnë me kohë të
plotë, madje një miku im atje thoshte se thuajse në çdo zyrë e gjen një
serb. Asistentja e sekretarit të përgjithshëm Jagland është serbe. Në
çdo komitet e nënkomitet, kryetarë apo nënkryetarë janë serbët. Në
komitetin e medias, ku dhe unë kam pasur fatin të merrja pjesë në kohën
kur punoja në MPJ, që herën e parë kur u ndodha aty, kur s’njihja
asnjeri dhe s’dija çfarë ishte diskutuar më parë (pasi askush nuk më la
një dosje të të gjithë dokumenteve që do të diskutoheshin apo ishin
diskutuar), po votohej për krerët e komitetit (Steering Committee on
Media and Information Society of the Council of Europe). Më dhanë
përpara vetëm një alternativë për zgjedhjen e nënkryetares që ishte Maja
Rakoviç. Pa diskutim ishte një vajzë e zgjuar, dhe shumë popullore,
pasi ishte anëtare e këtij komiteti që nga viti 2008. Propozimi ishte
bërë nga Rusia dhe mbështetur nga shumë shtete të tjera sllave dhe
askush nuk e diskutonte më. Dhe pa diskutim, Maja u zgjodh. Dhe unë
votova për të. Ajo vazhdon të kryesojë dhe të përfaqësojë në çdo takim
tjetër ndërkombëtar Komitetin e Mediave të KiE. Nuk mungon edhe pse
aktualisht mban një tjetër post, atë të këshilltares së parë në
ambasadën serbe në Paris. (Nuk doja ta personalizoja, por si rasti i
Majës mund të ketë shumë).
Po Shqipëria si
përfaqësohet? Në mënyrë të turpshme. Shqipëria i kishte ndërruar shumë
shpesh përfaqësuesit e saj dhe askush nuk kishte arritur të zgjidhej
qoftë dhe në ndonjë nënkomitet ku diskutoheshin rekomandime të
rëndësishme të KiE. Unë pata mundësinë të shkoja në 4 takime të tilla.
Më pas, me sa shoh në faqen e këtij komiteti të KiE-s, nuk ka shkuar
askush.
(http://www.coe.int/t/dghl/standardsetting/media/CDMSI/default_en.asp)
Kjo
është në miniaturë ajo çka unë përjetova kur isha pjesë e diplomacisë
sonë, një pozitë inferioriteti dhe krejt të papërgatitur krahasuar me
fuqinë e diplomacisë serbe. Si mund të bëjmë zërin tonë të dëgjohet, kur
s’jemi gjëkund të përfaqësuar? Më thoni një shqiptar që mund të ketë
arritur poste të tilla të larta në organizmat ndërkombëtare (siç ishte
dhe Vuk Jeremiç deri ca kohë më parë president i Asamblesë së
Përgjithshme të OKB-së).
Kështu
që fajin duhet ta kërkojmë në fund të fundit te politika jonë e
deritanishme, te diplomacia jonë inferiore dhe e paaftë e deritanishme,
te mungesa e lidhjeve dhe lobit të fuqishëm, që do të hynin në lojë në
momente të vështira si tani, kur Shqipëria nuk mund të mbrohet vetëm
Comments
Post a Comment